Вест изгубена во преводот и без факти
Објавено во Рецензии
on 18 - 12 - 2015 Автор: Ferikan Iljazi[Рецензија: Скандалозно, личните карти на Фокус биле манипулација]
Текстот што е преземен од македонските медиуми има слаб превод и со тоа е изгубен целиот професионален впечаток на написот. Материјалот што го рецензираме алудира на отфрлување на едно истражување, кое пред извесно време го направи весникот „Фокус“, кој тврдеше дека нашол повеќе од 100 фалсификувани лични карти кои се употребени на изборите.
Линк до оригиналниот напис: Скандалозно, личните карти на Фокус биле манипулација
Датум и време на објавување: 09.12.2015
Датум на рецензија: 10.12.2015
Рецензент: Ферикан Илјази
КОНФУЗНА ИНФОРМАЦИЈА
Оваа вест може да биде точна, но може да биде и неточна, бидејќи сè уште нема официјален став од новиот министер за внатрешни работи, Оливер Спасовски, за тоа дали личните карти биле употребени на изборите или не.
„Врз основа на наредбата на јавното обвинителство обезбеден е мејлот заедно со документацијата од ДИК. Од тоа што можело да се види на мејлот, утврдено е дека ниту една од 105-те фалсификувани лични карти не биле употребени на изборите.“
Овој пасус не објаснува ништо конкретно. Кој е мејлот што е обезбеден? Кои се тие документи од ДИК, кој утврдил дека личните карти не биле употребени на изборите?
Написот оди уште понатаму, велејќи дека целта на истражувањето на „Фокус“ била да го потврди поразот на СДСМ на минатите избори. Дефиницијата е конфузна. Aвторот остава простор неговата реченица да има две значења.
„Според тоа што го тврдеше Фокус, тоа е еден дел од 30 илјади лични карти кои што биле злоупотребени на изборите. Фокус излезе со своја приказна за фалсификување на пасоши, со кои што требаше да се потврди поразот на СДСМ на минатите избори.“
Конфузијата продолжува и во наредниот пасус. Дури и човекот што секојдневно ги следи случувањата, вестите, не може да сфати која е целта и смислата на овој текст.
„Исто така, како што јавуваат македонските медиуми, направени се проверки и во системот за безбедност на границите. Со наредба на обвинителството направена е и проверка на комунуикацијата при отвирањето на фирмите“
Авторот на крај покренува сомнеж за тоа кој ги фалсификувал овие лични карти и со која цел, но потоа вели дека „Фокус и министерот Спасовски утврдиле дека тие биле злоупотребени на изборите“. Каде е таа потврда? Каде се доказите? Каде е цитатот или изјавата на министерот?
Новинарот не треба да пишува „замаглени“ информации. Тој треба да биде јасен како ден. Особено во вакви случаи, кога постојат сомнежи за злоупотреби, за чие утврдување постапката е во тек. Одлуката треба да ја донесат надлежните органи, а не новинарот.
(Од Сервисот за проверка на факти од медиумите на албански јазик)
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
нема факти
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
неофицијални
нерелевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
не може да се утврди
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
целосна копија
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
сензационален
соодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
нема мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
стилски неуреден
неповрзан со тагови