Национализмот се користи за читаност, Охридскиот договор за полнење страници
Објавено во Рецензии
on 25 - 12 - 2015 Автор: Ferikan Iljazi[Новата детска болница – ниту една буква на албански (ФОТО-ВЕСТ)]
Во Македонија со кревки меѓуетнички односи, „пие вода“ секоја вест што има доза на прашања околу националноста. Чудно е, што и кога се пишуваат и текстови без трошка кредибилитет, тие често имаат ефект кај читателите, затоа што се пишуваат со силен залет и патриотизам. Овој текст ја искористи токму оваа „слабост“ на општеството кон настаните од меѓуетнички карактер. Авторот, божем, почнал да сведочи за занемарувањето на употребата на албанскиот јазик во јавните институции кое е гарантирано со закон, но, на крај завршил со подршката која Никола Груевски ја ужива кај Албанците.
Датум и време на публикација: 13.12.2015
Датум на рецензија: 21.12.2015
Рецензент: Ферикан Илјази
Порталот „Дитари“ (ditari.com) позајмил една „вирална“ вест која сведочеше за занемарувањето на албанскиот јазик на влезната табла на детската болница „Козле“ и ваквата загриженост ќе беше многу оправдана доколку веста беше комплетна. Авторот на текстот тврди дека оваа болница, со која делумно раководат и кадри на ДУИ, целосно го занемарила албанскиот јазик, но тоа не е докажано со факти од болницата. Дадена е само влезната табла. Но, ако новинарот навлезеше подлабоко во оваа тема, ќе сфатеше дека во внатрешниот дел на болницата секоја табла е преведена и на албански и, за разлика од претходните искуства, на нив нема правописни грешки.
„Новата детска болница „Козле“ во скопската населба Козле целосно го занемари албанскиот јазик, пишива Fakte.“
Освен делумната информација, текстот изобилува и со коментари, кои не прилегаат на еден текст што има цел да го истакне нереагирањето на албанската партија на власт или неспроведувањето на Охридскиот рамковен договор со кој се предвидува двојазичноста.
„Катастрофалната состојба со непочитувањето на Уставот и позитивните закони во земјата од страна на институциите во насока на дискриминирање на се што има врска со албанците зела голема замав и не прекинува.“
Авторот има право да ја напаѓа албанската партија на власт, но не побарал отчет од оваа партија, иако правило во новинарството е да се контактираат сите засегнати страни за темата за која се пишува.
„Албанската партија на власт ДУИ продолжува со демагогијата за да ја прикрие неспособноста да ја спречи дискриминацијата и понижувањето на албанците поради сервилноста кон македонскиот партнер ВМРО-ДПМНЕ, како последица на хипотеките на албанските функционери.“
Од темата за двојазичноста, авторот на текстот преминува на поддршката што Албанците, божем, му ја даваат на премиерот Никола Груевски, но овој елемнет се чини дека не е многу релевантен за оваа вест. Новинарот ја дефокусира темата, избледувајќи го така ефектот на веста.
Авторот на овој текст најпрво требаше да понуди доволни докази, во конкретниот случај фотографии, кои би сведочеле за негрижата за албанскиот јазик која, според него, се прави во ова институција. Но, тој ја напишал веста употребувајќи го само натписот во надворешниот дел на објектот. Требало да се бараат изјави и од двајцата директори, Албанец и Македонец, затоа што од нивните ставови произлегуваат и нови моменти на оваа негрижа. Во написот прикачен погоре можат да се видат таблите во влезовите кои ги демантираат претпоставките на новинарот, за кого е јасно дека не известувал од местото на настанот. Вистинското новинарство не смее да се создава меѓу четири ѕидови, туку налага теренска работа и точност за да се стигне до вистината за која било тема.
(Од Сервисот за проверка на факти од медиумите на албански јазик)
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
нема факти
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
нерелевантни,
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
целосно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
лажни информации
наклонетост
политичка пристрасност, друга пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
целосна копија
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
не информира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
средно читлив
неквалитетни мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови