Стереотип во 15 реченици
Објавено во Рецензии
on 9 - 03 - 2016 Автор: Владо Ѓорчев
[Рецензија: Една Холанѓанка ги опиша Македонците во 15 реченици!]
Овој текст е класичен стереотип. Написот пласира (дез)информација дека една Холанѓанката, наводно, на својот блог постирала 15 најчудни работи за Македонците. Но, притоа не го наведува името на Холанѓанката, а не го посочува ниту блогот (нема ни линк) на кој, наводно, таа го опишала искуството од својот престој во Македонија. Така, тешко може да се поверува дека оваа медиумска објава е веродостојна.
Линк до оригиналниот напис: Една Холанѓанка ги опиша Македонците во 15 реченици!
Датум и време на објавување: 04.03.2016, 11:34
Датум на рецензирање: 07.03.2016
Рецензент: Владо Ѓорчев
ТЕПИСИ НАСЕКАДЕ!
Стереотипите, во суштина, се поедноставени, неоправдано генерализирани и неточни мислења за припадници на групи луѓе. Се темелат на недоволно познавање на групата за која се зборува или пишува и наметнуваат погрешна, најчесто, негативна слика со групирање на личности според етничка припадност, религиозната и сексуална определба, пол и други категории.
Во четвртата точка од овој текст, на пример, се вели:
„Заради некоја причина совршено нормално е да имате теписи насекаде, и тоа во сите големини и форми. Дури и подот во кујната често е прекриен со тепих.“
Но, тоа не одговара на реалноста. Можеби, во некои домаќинства во Македонија навистина е така, но никако не може и не смее да се генерализира.
Кога пренесуваат стереотипи, написите мора да внимаваат да не бидат несвесно изманипулирани. Не е исклучена можноста кога се објавуваат вакви работи, тие намерно да се поттурнуваат заради предизвикување поголемо внимание и читаност, како што, веројатно, е случај со материјалот што го рецензираме.
За овој поим во „Википедија“ пишува:
„Во современа употреба, стереотип е поедноставена ментална слика на еден индивидуалец или група луѓе кои делат одредени карактеристични (или стереотипни) квалитети. Поимот се користи во негативна смисла и стереотипите се сметаат како непосакувани верувања што можат да бидат изменети низ образование и/или запознавање со предметот на стереотипот. Стереотип е, всушност, погрешно сфаќање што опстојува наспроти податоците и фактите. Стереотипите се штетни појави бидејќи со нив се оправдува непријателството.“
Тоа што е многу битно за еден коректен новинарски пристап при обработка на инфрмациите е дека тој, меѓу другото, треба да подразбира и разбивање на предрасудите и на стереотипите. Одговорноста и професионалноста во објавувањето на медиумските содржини, несомнено, се најсилното оружје против негативната стереотипизација во општеството.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
анонимни
нерелевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
не може да се утврди
не аплиактивно
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
не може да се одреди
наведен извор без линк
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
не информира
некреативен
несензационален
несоодветен
нејасен
ФОТОГРАФИЈА
има
несоодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
солидни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
стилски уреден
поврзан со тагови