Искривување на информации преку премолчување
Објавено во Рецензии
on 8 - 06 - 2015 Автор: Оливера Војновска
[Рецензија: На екстерното имало и непознати прашања велат учениците, тестирањето се спроведува втор ден]
Станува збор за прилог кој површно ја информира јавноста како тече екстерното тестирање. Во него не се кажува дека во тестовите имало содржински грешки, нелогични, чудни прашања и неточни одговори, туку само бегло се спомнува дека некои прашања биле непознати и дека се јавиле мали проблеми од техничка природа.
Линк до оригиналниот напис: На екстерното имало и непознати прашања велат учениците, тестирањето се спроведува втор ден
Датум и време на објавување: 03.06.2015, 20:51
Датум на рецензирање: 05.06.2015
Рецензент: Оливера Војновска
СЀ БИЛО „МАЗНО“!
Написот користи прецизни извори на информации и вистинити факти, но е нецеловит. Тој само навидум ги има опфатено двете страни на приказната, а, всушност, е едностран.
Имено, констатацијата дадена во првата реченица во прилогот:
„Екстерното тестирање кое се реализира веќе втор ден за учениците од четврто одделение до трета година средно се одвива без проблеми…“
е извлечена од изјавата на директорката на една скопска гимназија. И проблемот е во тоа што нејзиниот став се генерализира, при што се користи формулација „велат директори на училишта кои ги контактираше Алфа“. Ваквиот пристап му дава манипулативен тон на написот, со оглед на тоа што во него нема изјава од друг директор.
Подолу во прилогот, пак, е прикажана анкета со ученици и некои од нив се жалат дека дел од прашањата не им биле познати. Па, иако оваа поента е извадена во насловот кој, сепак, навестува дека имало некакви проблеми со тестирањето (што е коректно), во авторскиот дел од написот, тоа се маргинализира. А, се нагласува дека за повеќето ученици прашањата биле јасни и тие успеале да ги решат за 20 минути. Што оди на линија на креирање перцепција дека сѐ било „мазно“.
А ЧУДНИ – ЗБУНУВАЧКИ ПРАШАЊА, НЕМАЛО?
Но, дали е така? Во дел од медиумите можеа да се видат реакции на директори, наставници, родители и на ученици кои забележуваат за нелогичности, технички, печатни и граматички грешки во прашањата од екстерното тeстирање. Истото се коментираше и на социјалните мрежи.
На тестирањето по граѓанско образование за деветто одделение, на пример, имало и прашање поврзано со спорот за името со Грција, кое ги изненадило и наставниците и родителите:
„Спорот за името со Грција со вклучување на трета страна може да се реши со:
а) дипломатија
б) компромис
в) спогодба“
Меѓутоа, во материјалот што го рецензираме воопшто не споменуваат ваквите збунувачки прашања, па гледачите не можат да ја добијат вистинската слика за спроведувањето на оваа годишна проверка на знаењата на основците и на средношколците. Тој пренесува една половична информација, внимателно селектирана за да остави впечаток кај публиката дека екстерниот испит поминал во најдобар ред, со некои занемарливи бенигни проблеми.
Непрофесионален приод кој се коси со основните насоки од новинарскиот Кодекс (преамбулата и првиот амандман), каде е наведено дека новинарот нема да прикрива суштински податоци и ќе настојува да го спречи искривувањето на вестите.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
делумно
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални, неофицијални
повеќе извори
повеќестрани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
наведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
некреативен
несензационален
соодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
нема
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
средно читлив
солидни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови