Манипулација недолична на професионалното новинарство
Објавено во Рецензии
on 13 - 12 - 2016 Автор: Зоран Бојаровски
[Рецензија: ВМРО-ДПМНЕ победи, го добива мандатот за составување Влада- поразениот Заев вети оставка ако изгуби (ВИДЕО)]
Сериозни етички проблеми има медиумската содржина што ја рецензираме. Текстот „информира“ за резултатите од предвремените парламентарни избори како да се работи за конечни, и, згора на тоа, ги коментира со поенти кои ја стигматизираат опозицијата на сметка на омаловажувањето на волјата на граѓаните припадници на недоминантната етничка заедница во Македонија.
Рамката во која се содржани тие проблеми е политичката пристрасност и од неа произлегуваат слабостите кои се препознаваат во, како што веќе констатиравме, категорични тврдрења за кои, во моментот кога се објавени – нема официјална потврда.
Ова е многу значајно, бидејќи новинарските текстови во случаи кога станува збор за особено чувствителни теми и ситуации, треба да настојуваат при известувањето во целост да се повикуваат на официјални извори и на официјални податоци. Сè друго влегува во сферата на шпекулациите, дури и тогаш кога така лиферуваните информации се блиску до точни или точни.
Но, она што е поразително од аспект на професионалното новинарство, што овој текст во себе „крие“ една манипулација за да обезвредни еден значаен резултат на опозицијата. Таа манипулација е „скриена“ во овој пасус:
„ВМРО-ДПМНЕ и после 2 години невидена црна кампања и напади, во кои СДСМ беше само инструмент, освои резултат приближно ист како во 2014-та година. Разликата во македонското гласачко тело меѓу ВМРО-дпмне и СДСМ се уште е околу 100.000 гласови“.
Линк до оригиналниот напис: ВМРО-ДПМНЕ победи, го добива мандатот за составување Влада- поразениот Заев вети оставка ако изгуби (ВИДЕО)
Датум и време на објавување: 12.12.2016, 13:52
Датум на рецензирање: 13.12.2016
Рецензент: Зоран Бојаровски
СТИГМАТИЗАЦИЈА
Таа, дополнителна боја со која е означена рамката на оваа медиумска содржина е стигматизацијата, односно жигосување на припадници на една етничка заедница заради нивниот слободен избор при гласањето. Тоа, за жал, е уште еден одраз во огледалото на општиот амбиент на известувањето за време на предизборната кампања, кога еден дел од медиумите ја прифатија, афирмираа и ја застапуваа пропагандно-политичката реторика на едната од двете најсилни партии за да се создаде страв меѓу граѓаните со темата федерализација и двојазичност.
И, токму со таквиот начин на известување оваа медиумската содржина го прекршува членот 10 од Кодексот на новинарите, кој укажува дека „новинарот нема свесно да создава ниту преработува информации што ги загрозуваат човековите права или слободи, нема да говори со јазикот на омразата и нема да поттикнува на насилство и дискриминација по која било основа (национална, верска, расна, полова, социјална, јазична, сексуална ориентација, политичка…).“
Написот ја преминува и границата на правилата за фактите и мислењата утврдени во Кодексот (Член 13):
Новинарот треба да прави разлика меѓу фактите и мислењата, меѓу веста и коментарот.
Говорот и стилот што доминираат во оваа медиумска информација многу повеќе им приличат на настапите и на соопштенијата на политичките партии, а не на новинарските професионалци.
Тоа, исто така, е прецизно препознаено како една од можните слабости на професионалното новинарство и затоа е препорака што проиизлегува од членот 14 од Кодексот на новинарите:
Известувањето од политичките процеси, особено од изборите треба да биде непристрасно и избалансирано.
Новинарот мора да обезбеди професионална дистанца од политичките субјекти.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
делумно
неверодостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални, неофицијални
релевантни, нерелевантни
повеќе извори
повеќестрани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
не може да се утврди
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
не информира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
несоодветна
манипулира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
навредлив говор
говор на омраза
не потикнува на насилство
дискриминира
национална дискриминација
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
солидни мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
стилски уреден
неповрзан со тагови