Рецензија: Збогум легендо – збогум Драган Б. Костиќ
Објавено во Рецензии
on 16 - 06 - 2014 Автор: Владимир МирческиПричината зошто овој текст е подложен на рецензија е само една и единствена, а тоа е насловната конструкција.
„Насловната конструкција претставува комбинација од зборови, кратки и ефектни слогани со кои се озглавува текстот во печатот… За наслов во основа се избираат: кратки, ефектни комбинации од зборови кои малку траат, а многу кажуваат.
Идејата на насловот во голема мерка треба да зависи, да извира од текстот на кој се однесува, да соодветствува на податоците, гледиштата од текстот. Општо правило е во насловот да се става најбитното, најсодржинското, најновото“ – Новинарски жанрови
Дали насловот во овој случај барем делумно одговара на погоре кажаното? – Одговорот е не!
Линк до оригиналниот напис: Збогум легендо – збогум Драган Б. Костиќ
Датум и време на објавување: 10.06.2014, 12:05
Датум на рецензирање: 14.06.2014
Рецензент: Владимир Мирчески
„ЗБОГУМ“ НА ТЕКСТОВИТЕ СО ВАКВИ НАСЛОВИ
Претпоставувам дека намерата била со насловот едноставно да ѝ се оддаде почит на една навистина неодминлива личност во македонското радио-водителство. Но, ако таквата идеја била позитивна во замислата, во реализацијата произлегла, еве во најмала рака, лошо. Зошто? Затоа што, читајќи го насловот, првиот впечаток е дека споменатиот водител починал и дека текстот е, всушност, последен поздрав со него. Значи не може да се каже „Збогум легендо – збогум Драган Б. Костиќ“, притоа мислејќи дека ќе се долови вистината – а таа е дека човекот заминува во пензија од матичната куќа каде го минал работниот век. Употребените формулации во насловната конструкција ама баш со ништо не кажуваат дека се сакало да се каже оти емисиите по кои е препознатлив овој радио-водител веќе нема да одат во етер поради неговото пензионирање, туку пораката која е пратена со насловот, и тоа недвосмислена, е дека тој човек нѐ напуштил засекогаш.
Да бидеме јасни, има разлика од пензионирање и прекинување на некоја емисија, до тоа дека некој починал. Оттука, ако една од главните одлики на еден наслов е накусо да ја каже содржината на написот кој го озглавува, тогаш во овој случај тоа апсолутно не е постигнато. Значи, имаме пример за дезинформација на јавноста на што, впрочем, јасно упатуваат и читателите и во коментарите под текстот. Нивната реакција е разбирлива, бидејќи тие, исто како и јас, добиле погрешен впчатокот од насловот.
Дополнително, во самата содржина, која е коректна, се пренесува изјава на самиот водител, кој навестува дека можеби неговото пензионирање не значи и целосно прекинување на неговите радио-емисии кои би можеле да се префрлат на друга фреквенција:
„Законски е јасно, сум ја исполнил возрасната обврска, а МРТ нема интерес да го продолжи емитувањето на емисиите (и „Заборави ако можеш“ и „Диско селектор“), што е нивно право. Не можам ништо против тоа, освен во догледно време да пронајдам нова фреквенција за истите или некои други радиски проекти. Уште еднаш им благодарам на сите добронамерни кои во медиумската безличност во овие емисии пронаоѓаа оаза“.
Не само што оваа негова изјава не е земена предвид при пишувањето на насловната конструкција, туку, напротив, таа е, што е можно повеќе, сензационалистички скроена за, претпоставувам, повеќе кликови. Но, сепак, вистинитоста не може и не смее да биде жртва на сензационалноста.
За да бидеме до крај фер, ќе наведема уште неколку примери и дефиниции за тоа што значи вистинска и коректна насловна конструкција.
„Добар наслов е информативен и содржаен, како најважен дел на новинарскиот текст тој мора да му биде верен на текстот, а тоа значи актуелен, значаен, занимлив, точен, прецизен, понекогаш целата вест да се каже во два до три збора“ – Новинарска енциклопедија
„Знам многу луѓе кои од весниците ги читаат само насловите. Насловите ја создаваат физиономијата на весникот, можат да ја осветлат и да ја оживеат страницата и да спасат слаба вест. Да направиш добар наслов не е толку едноставно како што се мисли“ – Дино Букати
Примери за тоа:
- The Daily News: “Diana Dead” [31st August 1997]
- The Sun: “King Elvis Dead” [17th August 1977]
- Los Angeles Times: “Beatle John Lennon Slain” [9th December 1980]
- Chicago Tribune: “Assassin Kills Kennedy: Lyndon Johnson Sworn In” [22nd November 1963]
- The New York Times: “Nixon Resigns” [9th August 1974]
Листата на вакви наслови во историјата на новинарството е многу долга, а оваа насловна конструкција од овој текст секако нема место на списокот.
Конечно, Драган Б. Костиќ заслужува подобар наслов, а не ефтин епитаф.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
веродостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални
релевантни
не може да се утврди
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатна бидејќи е целосно згрешен насловот
во насловот не ја кажува главната информација
ПРИСТРАСНОСТ
написот е коректен, но неговиот наслов не
извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
не аплиактивно
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
не информира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
средно читлив
неквалитетни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови