Односи со јавноста и новинарство не е исто
Објавено во Рецензии
on 19 - 09 - 2015 Автор: Ана Анастасовска
[Рецензија: Дејан Џокиќ заработи 3.000 евра со вложени 300 евра тргувајќи на светска берза од дома]
Текстот што е предмет на оваа рецензија е предлог на наш читател кој вели: „На Фејсбук и на нивниот веб-сајт ова е претставено како вест, иако е очебијно дека е спонзориран текст, т.е. чиста реклама“. Нашиот читател има право. Ова е реклама, а не новинарски текст.
Линкуван наслов на анализираниот напис: Дејан Џокиќ заработи 3.000 евра со вложени 300 евра тргувајќи на светска берза од дома
Датум и време на објавување: 16.09.2015
Датум на рецензирање: 18.09.2015
Рецензент: Ана Анастасовска
„Дејан Џокиќ, бизнисмен од Ужице, веќе три месеца многу успешно тргува на светската берза, и во тој период заработил 3.000 евра на вложени 300 евра, тргувајќи од својата куќа. “
Во бизнисот со односи со јавноста има едно популарно тврдење – рекламирањето е скапо, текстот со пофалба е бесценет. Но, сепак, медиумите треба да прават разлика меѓу она што е новинарски текст и текст наменет за односи со јавноста.
Новинарството и односите со јавноста имаат различни принципи на дејствување, односно новинарството по дефиниција работи во интерес на јавноста, а луѓето кои се занимаваат со односи со јавноста, работат во интерес на своите клиенти. И нивната цел е да им служат токму на своите работодавци, да ги промовираат и да ги фалат по секоја цена.
Дали тоа има врска со реалноста или не, секако медиумот преку новинарски текст наменет за односи со јавноста не може да дава оценки, но, сепак, ќе се огради и во интерес на јавноста ќе назначи дека текстот е платена реклама.
Во случајов, имаме текст-реклама за кој никаде не е спомнато дека е таков, односно е пренесен како обичен новинарски текст. На тој начин, медиумот го прекршил членот 6 од Кодексот на новинари во кој јасно се наведува дека:
Новинарот не смее да го користи медиумот за објавување или прикривање информации за стекнување лична корист.
Митото, корупцијата и изнудувањето се неспојливи со новинарската професија.
Не смее да се дозволи рекламирањето и другите комерцијални мотиви да влијаат врз слободата на информирањето.
Треба да постои разграничување меѓу рекламирањето и новинарскиот текст со илустрацијата.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални
релевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
нема извртување на вистина (спин)
не може да се утврди
наклонетост
комерцијална пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
некреативен
сензационален
соодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
информира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
средно читлив
неквалитетни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови