Рецензија: Голема ајкула уловена на Халкидики Грција
Објавено во Рецензии
on 23 - 08 - 2014 Автор: Александар Писарев
Случајно или намерно, во текстот кој го рецензираме е направена сериозна материјална грешка која му дава сосема друга – застрашувачка конотација и може да ги доведе во заблуда читателите. …„на само 26 метри од плажата Касандра уловена е ајкула“. Иако се работи за обична фото-вест, вака како што е пласирана личи на намерна конструкција луѓето да не одат на летување во Грција бидејќи на 26 метри од плажата има ајкули.
Линк до оригиналниот напис: Голема ајкула уловена на халкидики Грција
Датум на објавување: 19.08.2014
Датум на рецензирање: 20.08.2014
Рецензент: Александар Писарев
КОГА ПРЕПИШУВАТЕ – ЧИТАЈТЕ ТРИПАТИ
Веста која ја рецензираме не е оригинална и преземена е од некој регионален портал без да се наведе изворот. Со сурфање утврдивме дека оригиналната вест потекнува од Halkidiki News – Ena skilopsaro 200 kilon и објавена е на 2. aвгуст. Значи, точно пред осумнаесет дена.
Едно од петте основни новинарски прашања на кои новинарот кој пишува вест мора да одговори доколку сака веста да биде содржајна, е, меѓудругите и кога?: кога настанот се случил. Според „Halkidiki News“ тој се случил на 2 август и регионалните портали го објавиле истиот ден Опрез- ајкула од три метра, а во Македонија веста првпат е објавена на 5 август на порталот на Радиомрежа Канал 77 Ајкула од три метри уловена. Значи, се работи за рециклирање на стара вест, при што намерно не е одговорено на прашањето кога настанот се случил.
ШИРЕЊЕ ПАНИКА
Она што е уште пострашно се работи за случајна или намерна грешка во фактите. Меѓутоа, таа грешка кај граѓаните може да предизвика паника и чувство на страв.
„Ајкулата е уловена на само 26 метри од плажата, од страна на еден риболовец, кој поради големината не можел самиот да ја извади од водата“.
Оваа информација под разни застрашувачки наслови е пренесена за неколку минути на скоро сите македонски портали: Огромна ајкула уловена во Грција, Страшно -на Халкидики, на плажата Касандра уловена огромна ајкула.
Сите медиуми кои коректно ја пренеле веста објасниле дека ајкулата е фатена на 16 милји, односно 26 километри од брегот што на целата информација ѝ дава сосема друга содржина (Туристи опрез ајкула од три метра уловљена на Халкидикију). Медиумот, освен ако намерно не сакал, немал никаква причина да создава паника и сеење страв, затоа што ајкулата е уловена многу далеку од плажите каде вообичаено нема капачи. Логично е дека никој не плива 26 километри далеку од плажата. Таму се движат бродовите, меѓу кои и овој рибарски кој ја уловил ајкулата и поради нејзината големина ја довлечкал мртва до брегот, каде предизвикала љубопитност меѓу капачите. Значи, ајкулата воопшто не е уловена на плажата. Па, според тоа и целата содржина на вестта не е точна. Граѓаните се доведени во заблуда дека настанот се случил можеби истиот ден кога весста е објавена и дека целиот настан се одиграл на плажата, односно на само 26 метри од брегот на плажата, што не е точно, и кај читателите можело да создаде страв, паника и дилема дали да одат на летување на овој грчки полуостров.
Се работи за сериозна манипулација со фактите и повреда на основните критериуми и член 1 на Кодексот на новинарите на Македонија.
Член 1.
Новинарот треба да објавува точни, проверени информации и нема да прикрива суштински податоци и да фалсификува документи.
И во овој случај би требало да постапи во согласност со член 3 од Кодексот на новинарите на Македонија.
Член 3.
Новинарот ќе настојува да биде обезбедено објавување на исправка, деманти и одговор, во случај кога ќе биде утврдена неточност на информацијата.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
неточни наводи
неверодостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
нема евидентирани извори
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
лажни информации
КОМЕНТИРАЊЕ
ПЛАГИЈАТ
целосна копија
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
некреативен
сензационален
несоодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
информира
селективно наведен автор (извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
солидни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
поврзан со тагови