Шпионот поранешен, вознемирувач сегашен
Објавено во Рецензии
on 14 - 06 - 2016 Автор: Зоран Бојаровски
[Рецензија: Мејер: Ќе има менување на границите на Балканот]
Додека се пишуваат новинарските текстови, секогаш треба да се имаат на ум последиците што еден напис може да ги предизвика. Колку се поголеми потенцијланите последици од една медиумска содржина, толку поголема треба да биде одговорноста на новинарите.
Тоа особено се однесува на содржини, теми, што можат да предизвикаат вознемиреност. Таков е текстот што го рецензираме. Самиот негов наслов, „Ќе има менување на границите на Балканот“, веднаш укажува дека оваа тема бара посебен третман.
Ништо не треба да се подложи на цензура или автоцензура, но кога веќе до таа мера ни е дадена слободата, дотолку повеќе нам, новинарите, ни се наложува одговорноста.
Линк до оригиналниот напис: Мејер: Ќе има менување на границите на Балканот
Датум и време на објавување: 12.06.2016, 11:10
Датум на рецензирање: 13.06.2016
Рецензент: Зоран Бојаровски
БЕЗ КРИТИЧКА ДИСТАНЦА
Во однос на конкретниот текст што го рецензираме, интервјуто на поранешен функционер на ЦИА, може да биде само појдовна точка за автентичен и одговорен новинарски текст. Кога се презема содржина од друг медиум, мора да се има многу внимателен пристап, бидејќи не секогаш може да се претпостават мотивите или намерата на медиумот или соговорникот за тој медиум.
Но, секако, тоа што се кажува може да послужи за добра новинарска сторија која ќе ги вкрсти изнесените податоци и мислења со други. Особено кога се вознемирувачки.
Недговорно е да не се направи таа дистанца и, едноставно само да се преземе толку чувствителна содржина. Секако, има кај нас експерти и инстанци кои можат да ја оценат, да ја контекстуализираат изјавата на поранешниот службеник на ЦИА.
Една таква новинарска постапка ќе ѝ дадеше на темата сеопфатност, втора страна, објективност. Сето она што оваа медиумска содржина го нема.
„ТЕЖИНАТА“ НА ИЗВОРОТ
Не е јасна ниту точната поранешна функција на личноста со која е направено интервјуто. Единствената функција за идентификацаија на Стивен Мејер во текстот е: „Поранешен заменик-шеф на ЦИА“. Прво што ќе ви падне напамет е дека станува збор за заменик-директор на американската агенција за разузнавање. Тоа му дава сериозна „тежина“ на изворот. Но, тоа не е неговата вистинската поранешна функција, зашто кога ќе го проверите овој податок, сфаќате дека заменик-директор на ЦИА со такво име и презиме никогаш немало во агенцијата.
Но, зошто некој од читателите би се занимавал со оваа работа: да ја проверува недовршената работа на новинарите, кога идентификацијата и атрибуцијата на изворите во новинарските текстови е меѓу првите и најважни правила во новинарството.
Нејсе, затоа сме тука ние од „Сервисот за проверка на фактите“, за да укажуваме на овие грешки, да поттикнеме во иднина да не се повторуваат, а на публиката да ѝ дадеме пример како треба да се читаат новинарските текстови. Со доволно количество сомнеж. Исто толкаво колкаво што искажал нашиот читател кој предложи да го рецензираме овој текст.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
Делумно
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
неофицијални
нерелевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
не може да се утврди
не може да се утврди
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
делумна копија
ненаведен автор, наведен извор без линк
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
нема мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
стилски уреден
поврзан со тагови