Брзината ги убива веста и довербата
Објавено во Рецензии
on 22 - 04 - 2016 Автор: Зоран Бојаровски
[Рецензија: МВР ја наполни зградата на МРТ со оружје]
Новинарите се потпираат на една од најсуштествените постапки во нивната работа – верификација, односно проверка на информациите. Објективноста и избалансираноста се неопходни за да не се доведе во прашање точноста на информацијата, заради потребата од брзина. Да се биде прв. Таа особина е човечката слабост кај новинарите. Затое се вели дека методологијата е објективна, а не новинарот.
Ова е особено, суштински важно, кога станува збор за информации што произлегуваат или се поврзани од настани во кризни ситуации, од конфликти и од војни.
Никогаш не смее да се злоупотребуваат емоциите или чувствата на луѓето, нивниото незнаење или неспособност за расудување. Не смее да се заборави дека луѓето во состојба на шок или тага се многу поранливи. Вестите од вакви ситуации не смеат да бидат непотребно вознемирувачки.
Оттаму, реакциите предизвикани од оваа вест на социјалните мрежи го сврте вниманието на „Сервис за проверка на фактите од медиумите“.
Првиот член од Кодексот на новинарите наложува:
Новинарот треба да објавува точни, проверени информации… Точноста на информацијата треба да се провери колку што е тоа можно.
Линк до оригиналниот напис: МВР ја наполни зградата на МРТ со оружје
Датум и време на објавување: 13.04.2016
Датум на рецензирање: 14.04.2016
Рецензент: Зоран Бојаровски
Но, што се случило со оваа вест. Од човечката потреба за брзина, турната е настрана професионалната природа која наложува сериозна проверка на информациите и објавена е вест која е навистина вознемирувачка. Имено, тој ден во Скопје се одржаа два спротивставени масовни собири, а атмосферата постојано беше подгревана дека се можни и судири.
Во една таква атмосфера, пулбиката се соочи со веста што ја рецензираме и таа е навистина вознемирувачка.
Објавена е во 9 часот и 29 минути.
Точно 60 минути подоцна, објавена е обновена вест, која е суштински поинаква од пораката што ја пренесе првата вест.
Дополнувањето во обновената вест соопшти дека се работело за рутинска постапка на Министерството за внатрешни работи и за стандардна безбедносна процедура за спроведување на опасни затвореници. Во конкретниот случај, стануваше збор за спроведување на притвореници за кумановските настани до судот.
Неточните информации мора да се исправат и тоа мора да се направи со извинување колку што е можно побргу.
Интервенцијата навистина беше направена. Но, штетата, во однос на професионалните стандарди, веќе беше направена, а граѓаните вознемирени.
Освен тоа, во коригираната вест исправката и суштината на информацијата беа само додадени како втор дел на старата информација. Тоа не е во ред. Вистинската постапка наложува прва да биде новата, точна информација, па дури потоа да следува старата со објаснување.
Проблем во обновенета вест е и насловот. Тој остана ист како и во првата верзија со додатокото на почетокот „Обновено“. Сепак, насловот не ја најави обновата (?!?).
Оваа рецензија заради целосен преглед, ги пренесува скриншотовите од двете верзии на рецензираната вест.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
Не може да се утврди
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
неофицијални, анонимни
нерелевантни
не може да се утврди
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
нема извртување на вистина (спин)
лажни информации
не аплиактивно
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
манипулира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
нема мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
стилски уреден
поврзан со тагови