„Војна“ со веганите или брзоплетост?
Објавено во Рецензии
on 30 - 05 - 2016 Автор: Југослава Дуковска
[Рецензија: Тројца вегани починаа при обид да се искачат на Монт Еверест]
Рецензираме вест од домашна информативна агенција, за смртта на тројца членови на алпинистичка експедиција на највисокиот врв на светот, Монт Еверест, која се случи минатата недела и која осамна на страниците на огромен број медиуми, не толку поради тоа што вакви вести секогаш се проследувани од средствата за информирање, туку поради еден бизарен факт: една од починатите планинари била – веган! Фокусот на интересирањето на многу од медиумите беше токму тоа што таа била проминентен заговорник на веганската исхрана и промотер на идејата дека и веганите се способни за големи спортски потфати, како и спортистите со „нормална“ исхрана. Но, токму тоа предизвика и лавина реакции дека се става непотребен акцент на веганството на жртвата, Австралијанката Марија Стридом, бидејќи нејзината смрт не може да се поврзе со нејзините навики во исхраната, како што, впрочем, бил случајот и со другите двајца починати членови на експедицијата, кои не биле вегани.
Веста, која е предмет на нашиот интерес, меѓутоа отишла чекор подалеку и сите тројца починати на Монт Еверест постхумно ги прогласила за – вегани! Дали ова се должи на брзоплетоста, изгубеноста во преводот или површниот пристап кон обработката на вестите од странски извори, не може со сигурност да се каже. Но, факт е дека консументите на информацијата се неоправдано дезинформирани.
Линк до оригиналниот напис: Тројца вегани починаа при обид да се искачат на Монт Еверест
Датум и време на објавување: 23.05.2016, 15:47:27
Датум на рецензирање: 29.05.2016
Рецензент: Југослава Дуковска
ТОЧНИ И НЕТОЧНИ ФАКТИ
Фактите во оваа вест можат да се поделат во две групи: на точни и на неточни. Во неточните спаѓа не само тврдењето дека загинале тројца вегани, туку и дека експедицијата била составена „главно од вегани“. Точно е дека Стридом и нејзиниот сопруг биле вегани, а дека во ниту еден светски медиум не се наведува какви навики во исхраната имале другите членови на 30-члената меѓународна експедиција. Сопругот на починатата алпинистка, исто така, имал симптоми на висинска болест, но успешно закрепнал.
Дополнително, дали поради проблеми со преводот од англиски или поради превид, во веста стои дека Стридом била лектор по професија, а всушност таа била професор по финансии на Универзитетот „Монаш“ во Австралија.
НЕМА ИЗВОРИ
Нема наведени извори на информациите, односно во веста нема повикување на ниту еден извор.
Дополнителен проблем со оваа вест е што таа се гради околу податокот дека починатата (и уште двајца други планинари) била веган, што е комплетно ирелевантна информација, која нема врска со настанот ниту со причината за смртта, иако е познато дека се работи за висинска болест. Со тоа, веганството е неоправдано претставено во негативно светло, што предизвика реакции дека се работи за намерна кампања. Но, фактот што висинската болест е целосно неповрзана со прехранбените навики на планинарите, не ги спречила ниту бројните светски медиуми во прв план да го исфрлат токму веганството на австралиската алпинистка Марија Стридом пишувајќи за овој настан, а очигледно не ја спречила ниту дезинформацијата во веста која ја рецензираме – дека не еден, туку дури тројца вегани починале на Монт Еверест.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
има и точни и неточни
делумно
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
нема евидентирани извори
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
лажни информации
Не може да се утврди
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
не може да се одреди
ненаведен автор, ненаведен извор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
нема мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови