Рецензија: Како не соголуваат кафулињата: Шолја кафе од 10 денари ја плаќаме 70
Објавено во Рецензии
on 5 - 08 - 2014 Автор: Александар ПисаревТекстот што го рецензираме покажува дека не постои тема која не е за весник. Сите седнуваме во кафулиња, некогаш сме и лути кога ќе ја добиеме сметката, мислејќи дека сме ограбени.
Дали е така истражува овој текст, покажувајќи дека и едно обично кафе испиено во некое кафуле може да стане мотив за истражувачка сторија и да биде тема од јавен интерес. Заслужува позитивна рецензија затоа што јавноста навистина има право да знае сé што е од јавен интерес, па и тоа „Како не соголуваат кафулиња: Шоља кафе од 10 денари ја плаќаме 70“.
Линк до оригиналниот напис: Како не соголуваат кафулињата: Шолја кафе од 10 денари ја плаќаме 70
Датум и време на објавување: 31.07.2014, 13:07
Датум на рецензирање: 1.08.2014
Рецензент: Александар Писарев
Низ автентична и документирана истражувачка репортажа со многу конкретни факти, со одговорно употребени податоци и информации со смисла за реалноста и извлекување на заклучоци и со чувство за општествено одговорен новинарски текст, приказната се движи од соговорник до соговорник. За да се сублимира дека: „… еден килограм кафе на големо се продава по цена од 480 до 1.800 денари зависно од видот и марката, а од тоа се добиваат 100-130 кафиња, така што во просек, една шолја еспресо кафеанџиите ги чини 10 денари, а ние ја плаќаме 70.“
АРГУМЕНТИ „ЗА“ И „ПРОТИВ“
Иако се работи за лајф приказна, таа е содржински убаво и лесно пренесена до публиката и во неа е создржана, може да се каже, и длабинска економска анализа на цената на едно експресо од купување на големо во дисконт, до моментот кога ќе биде сервирано на маса во кафулето.
Умешно и содржајно се претставени двете страни. Авторката се обидува аргументирано да ги заштити потрошувачите –граѓаните …„од соголување во кафулињата“ со факти дека маржите се превисоки: „кај чајот маржата е 80 проценти“. Тоа фактографски ни го пренесува преку изјавата на компетентен соговорник:
„кај најскапиот пијалок, вискито „Џони Вокер“набавната цена за една доза-чаша е 40 денари, или една доза водка чини 30 денари а во угостителските објекти се продаваат по 150 до 200 денари, вели …. од компанијата увозник на алкохолни пијалоци… или шише шампањ има набавна цена 2500 денари а го продаваат 100-300 евра, шишиња вода се 10 денари а ако седнете во кафуле и тоа може да ве чини од 40 до 60 денари“.
Со новинарска љубопитност и довитливост авторката пренесува деловен амбиент од скопските кафулиња и преку отворен разговор со сопствениците дава аналитичен преглед на трошоците и заработката и ги преточува во занимливо новинарско четиво.
„Точно е дека кај кафето има заработка, но треба да ги имате во предвид и нашите трошоци за струја која е индустриска,, данок, трошкови за вработените… кога сето ова ке се пресмета, нее така профитрабилно да имате кафуле, вели…“,
ПОЧИТУВАЊЕ НА ВИСТИНАТА
Со богат фотографски прилог и автентични фотографии кои, за жал, се без легенда и без потпис, авторот на текстот, кој е потпишан со полно име и презиме, вистинито и пластично го објаснил формирањето на цените во кафулиња.
Со тоа го испочитувал основниот принцип и членот 1. На Кодексот на новинарите на Македонија
Новинарот треба да обвјавува точни, проверени информации и нема да прикрива суштински податоци и да фалсификува документи.
Испочитувана е и Минхенска декларација за правата и обврските на новинарите усвена 1971 година во Минхен, поглавје должности на новинарот:
Новинарот мора да ја почитува вистината, ма кави биле последиците по него, бидејќи јавноста има право да ја знае вистината.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
веродостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални
релевантни
2 извори
повеќестрани
СЕОПФАТНОСТ
сеопфатнo
нема прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
целосно прикажува вистина
нема извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
балансираност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
наведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
креативен
несензационален
соодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
информира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
квалитетни мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
стилски уреден
поврзан со тагови