Рецензија: ФОТО: Изгледот на новите банкноти од 200 и 2000 денари
Објавено во Рецензии
on 4 - 10 - 2013 Автор: Саше ДимовскиКласичен пример за манипулација, кој во фото веста, посебно во насловот, дезинформира, прикажува дека наводно таков ќе биде изгледот на македонските банкноти, новите деноминации од 200 и 2.000 денари, за во единствената реченица што им се нуди на читателите да биде кажано дека некој читател на порталот, всушност, предлага така да изгледаат планираните нови банкноти.
Порталот не се потрудил барем во една реченица да каже дали Народната банка на РМ веќе одлучила како ќе изгледаат банкнотите или барем основната информација до каде е процесот со издавање на банкнотите и кога тие би се појавиле во платниот промет на земјата.
Крајно манипулативна информација која со понудената фото вест и особено со понудениот наслов им сервира наводна вистина на читателите.
Линк до оригиналниот напис: ФОТО: Изгледот на новите банкноти од 200 и 2.000 денари
Датум и време на објавување: 01.10.2013
Датум на рецензирање:03.10.2013
Рецензент: Саше Димовски
Вистинитост: Ниту „в“ од вистиност. Размислување на некој читател и негова креација да го претставите како информација дека така ќе изгледаат новите македонски банкноти е несериозно, и тоа особено кога нема ниту една ограда во насловот, како и со непримерно потенцирање преку „фото“ дека тоа е изгледот на банкнотите.
Вака срочената информација сигурно ќе го предизвика читателот да го види изгледот на банкнотите, но кога ќе ја прочита единствената реченица ќе забележи дека некој грубо се пошегувал со новинарската професија, која се очекува да биде одговорна.
Извори на информации: Анонимен, непознат читател кој испратил фотографии до порталот, кој, пак, во оваа фаза од постапката за избор на изгледот на новите денарски банкноти е ирелевантен.
Содржајност: Информација без основна содржина во која би требало барем да се наведе до каде е постапката за печатење на новите банкноти, колку решенија пристигнале, кој и кога одлучувал или допрва ќе одлучува.
Пристрасност: Без наведување на неопходните детали, првото прашање кое се поставува е токму тоа: дали новинарите не се пристрасни кон решенијата на читателот штом го нудат само неговото решение како навидум готова работа?
Коментирање: Нема коментар, но нема ни информација во објавената „фото вест“.
Квалитет на насловот: Слаб, несериозен, манипулативен и неподатлив за цитирање или пренесување.
Фотографија: Соодветни на манипулацијата во текстот, но не и на тврдењето во насловот. Фотографии кои се основа за целата невистинитост на пласираната информација во овој момент.
Заклучок: Доказ дека некој и натаму порталите ги разбира како Фејсбук профили, несериозно и забавно средство за комуникација, каде што се дозволени шеги, фотомонтажи, разни коментари и досетки, без наведување на извори или почитување на стандардите задолжителни за новинарската работа. Но, во конкретниов случај информацијата е пласирана на медиум, кој има импресум, екипа на новинари кои работат, па оттука не може некој да биде амнестиран ако не ги почитува основните новинарски стандарди.
Со минимален напор веста би можела да биде симпатична за читање – доколку новинарите истражеле до каде е процесот на издавање на банкнотите. Не е „лошо“ да се направело само мало истражување во тој правец. Вака, нудејќи ни податок дека ова наводно е финалниот изглед на банкнотите, длабоко загазиле во „калта“ на манипулациите.
Со јамката од насловот, која е употребена за привлекување што е можно повеќе читатели, очигледно се претерало зашто зад неа го нема она за што таа говори: изглед на идејно решение. Има само реалтивно невешти предлози заради кои порталот може да ги изнервира своите читатели – кои, имајќи го предвид насловот, го очекувале вистинското идејно решение.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
нема факти
не може да се утврди точноста на наводите
неверодостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
нема евидентирани извори
аноними
нерелевантни
не може да се утврди
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
извртување на вистина (спин)
лажни информации
наклонетост
комерцијална пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор, ненаведен извор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
сензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
несоодветна
манипулира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
неквалитетни мултимедијални елементи
само еден линк
стилски неуреден
неповрзан со тагови