Рецензија: “Де жа ву“ во Капитол ги затвори маалските кафулиња
Објавено во Рецензии
on 3 - 09 - 2014 Автор: Стојан Синадинов
Се случува ли некоја вест да биде толку рекламно настроена, што дури може и да му засмета на оној што се глорификува? Можеби ова е тој случај: новиот кафе-ресторан станал многу популарен, што изгледа дека е небитно што и неговиот назив е погрешно транскрибиран. Францускиот термин „déjà vu“ се транскрибира како „дежа ву“ (веќе видено). Освен ако не се работи за намерна грешка, односно игра на зборови. Но, во текстот нема фотографија од логото на ресторанот, за да се утврди евентуалната разлика.
Линк до оригиналниот напис: „Де жа ву“ во Капитол ги затвори маалските кафулиња
Датум и време на објавување: 30.08.2014
Датум на рецензирање: 02.09.2014
Рецензент: Стојан Синадинов
Не може да се утврди дали фактите во овој текст се точни, бидејќи тие се дадени онака „од око“. Нема параметри врз основа на кои би се тврдело дека ситуацијата на ресторанската понуда е таква што споменатиот локал за неколку месеци станал лидер на пазарот во споменатата населба:
„Само по неколку месеци од отворањето брендот кафе-ресторанот “ Де жа ву“ во скопската населба Јане Сандански ги “затвори“ околните кафулиња. Овој популарен кафе-ресторан ја врати градската шема во една од најелитните и најголемите населби во Скопје. Во “Де жа ву“ игла нема каде да фрлиш. Сите се овде,од утро до kaсно навечер, од денско кафе до ноќна забава. “
Веста го нема потребното минимално ниво на сеопфатност, туку, напротив, ње категорично наклонета кон „успесите“ на новоотворениот ресторан. Тоа се поткрепува со коментирањето во следниот стил:
„Жителите на Ново Лисиче и Аеродром очигледно немаат повеќе потреба да хараат по скопските кафулиња во центарот. Овде има се, од октопод, до лигњи, добро кафе, одлична услуга и секако веќе прочуениот сладолед, најдобриот во градот. “
Прикриеното коментирање и рекламирањето се дополнети со листа на имиња на познати лица од забавниот свет, за кои се тврди дека се редовни посетители.
„Во “Де жа ву“ излегуваат Дани,Тони Зен,многу познати манекенки, политичари, Хелена Роза, Софија Каракаева, Кристина Арнаудова, Панчо ДНК и многу други јавни фацки. “
Спротивно дури и на ПР текстовите, каде што фотографиите се многу сугестивни во доловувањето на посакуваниот ефект, овде нема ништо од тоа, освен една амбиентална фотографија.
Насловот не е досетлив и креативен, туку е тенденциозен во намерата да го изрекламира локалот.
Во новинарската лекција за спинот и ПР-от на Оливера Војновска, објавена на СПФМ, е направена школска динстинкција за тоа што е новинарски текст, а што пропаганден:
„Спинот најчесто се дефинира како форма на пропаганда, која се прави преку таква интерпретација на одреден настан или кампања, која има за цел да го убеди јавното мислење во корист, или против одредена организација или јавна личност. Лицата кои се занимаваат со односите со јавноста тврдат дека разликата меѓу ПР и „спин“ е во два мали, но многу битни детали. ПР-от се базира на афирмација и факти, а спинот на манипулација и трикови.“
Инаку, и во Кодексот на новинарите на ЗНМ во членот 6 се вели:
„Не смее да се дозволи рекламирањето и другите комерцијални мотиви да влијаат врз слободата на информирањето. Треба да постои разграничување меѓу рекламирањето и новинарскиот текст со илустрацијата.“
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
не може да се утврди точноста на наводите
делумно
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
нема евидентирани извори
неофицијални
нерелевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
можеби се прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
целосно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
не може да се утврди
наклонетост
комерцијална пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
наведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
некреативен
сензационален
соодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
средно читлив
неквалитетни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
неповрзан со тагови