Манипулирање преку генерализирање
Објавено во Рецензии
on 7 - 03 - 2016 Автор: Димитар Тануров
[Рецензија: ФОТО: Младите од Скопје со јасна порака за Заев]
Станува збор за фотовест, во која освен што има три фотографии и се коментира текстот од прикажаните натписи, не се наведуваат никакви други податоци, како, на пример, точната локација на транспарентите и кој навистина стои зад нив. Па, наместо проверка на информациите, се извлекува едностран заклучок: „ Младите од Скопје со јасна порака за Заев.“
Линк до оригиналниот напис: ФОТО: Младите од Скопје со јасна порака за Заев
Датум и време на објавување: 28.02. 2016,15:29
Датум на рецензирање: 04.03.2016
Рецензент: Димитар Тануров
НАМЕНСКА ИНФОРМАЦИЈА
„Преку големи транспаренти младите му испраќаат порака на лидерот на СДСМ.“
На самиот почеток од текстот се тврди дека младите се автори на транспарентите и нивни поставувачи, иако нема никакви податоци што би укажале на тоа дека навистина станува збор за млади лица. Истовремено, не се ни прави обид да се провери дали, можеби, се во прашање активисти од владејачката партија.
Веста, инаку, доаѓа еден ден по објавувањето на слична фотовест за наводната поддршка на младите за владејачката партија. Ваквата последователна појава наликува на герила-маркетинг, па кога веќе се пишува на оваа тема, требало да се провери дали оваа партија стои зад ова. Ако, пак, не може да се утврди кој точно стои зад транспарентите и доколку станува збор за претпоставка, тогаш тоа треба да се наведе во информацијата што им се пласира на читателите. Впрочем, тоа го налага и членот 1 од Кодексот на новинари.
Новинарот треба да објавува точни, проверени информации и нема да прикрива суштински податоци и да фалсификува документи.
До колку информацијата не може да се потврди, или станува збор за претпоставка, односно шпекулација, тоа треба да се каже и да се објави.
Во веста, исто така, не се посочува прецизно на кое место се поставени транспарентите. Иако, локацијата, можеби, е препознатлива за дел од популацијата, сепак таа задолжително треба да се наведе – како што налагаат новинарските правила, но и за да биде појасно за пошироката јавност.
Ваквото генерализирање и презентирање на нецелосни информации укажува дека станува збор за обид за манипулирање на јавноста, односно создавање илузија дека одредена партија, во конкретниот случај владејачката, има широка народна поддршка.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
не може да се утврди точноста на наводите
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
неофицијални
нерелевантни
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
не може да се утврди
извртување на вистина (спин)
не може да се утврди
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
има коментаторски елементи
интегрирано со фактите
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
ненаведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
несензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
манипулира
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
солидни мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
делумно стилски уреден
поврзан со тагови