Манипулативна изборна математика
Објавено во Рецензии
on 23 - 05 - 2016 Автор: Југослава Дуковска[Рецензија: Лидер: Расте гласачкото тело на ВМРО-ДПМНЕ и на „коалицијата за подобра Македонија“]
Проблемот со овој текст не е толку содржината и начинот на кој таа е пренесена, колку елементите што укажуваат на манипулација: сугестивноста на насловот и контекстот во кој е објавен написот. Се работи за напис на еден портал, кој потоа го пренесуваат само медиуми наклонети кон владејачката коалиција и тоа во време кога сè уште е актуелна одлуката на ВМРО-ДПМНЕ да оди на предвремени парламентарни избори како единствен учесник на изборите, правејќи на тој начин негативен преседан од аспект на принципите на парламентарната демократија во земјата. Во таа смисла, овој напис може да се смета за манипулативен бидејќи може да влијае на начинот на кој граѓаните ја перцепираат владејачката партија – како неприкосновен политички авторитет.
Доколку се анализира, пак, содржината, ќе се види дека не е ниту точно тврдењето од насловот, туку дека бројот на гласачи на ВМРО-ДПМНЕ низ последните неколку изборни циклуси осцилирал. Така, резултатите од изборите во 2011 година се послаби од тие во 2008 година за околу 53.000 гласови, за на изборите во 2014 година бројот на гласови повторно да го достигне тој од 2011 година. Притоа, написот пропушта да наведе дека постојат сериозни сомневања, изразени од компетентни домашни и меѓународни инстанци , за неправилности во претходните изборни процеси и сомневања за изборни измами, како и за нивното можно влијание врз изборните резултати, нешто што сериозна анализа на изборната математика не би смеела да пропушти да го спомене.
Сепак, ако се тргнат настрана овие забелешки, анализата на изборните резултати направена врз основ на објавените бројки, е коректно направена, а самиот текст уште во главата на информацијата содржи ограда, која укажува дека е можно одложување на закажаните избори.
Линк до оригиналниот напис: Лидер: Расте гласачкото тело на ВМРО-ДПМНЕ и на „коалицијата за подобра Македонија“
Датум и време на објавување: 17.05.2016,14:05
Датум на рецензирање: 19.05.2016
Рецензент: Југослава Дуковска
НЕТОЧНО ТВРДЕЊЕ
Написот е базиран на пишувања на порталот „Лидер“, кој прави анализа на добиената поддршка од гласачите на ВМРО-ДПМНЕ низ последователните изборни процеси, конкретно за досега одржаните парламентарни избори и тој содржи точни податоци за освоените гласови од граѓаните. Сепак, написот содржи и неточно тврдење, во насловот, како и во главата на веста, а тоа е дека континуирано се зголемува поддршката на граѓаните за ВМРО-ДПМНЕ.
Вистината е следнава: На парламентарните избори во 2006 година, кога почнува десетгодишното владеење на ВМРО-ДПМНЕ, оваа партија освојува 304.572 гласа и 45 места во Собранието. На вонредните избори во 2008 година, ВМРО-ДПМНЕ освојува 481.501 глас, односно 63 седишта во Собранието на РМ, на изборите во 2011 година добива 428.138 гласа и 56 пратеници, што значи околу 53.000 помалку гласови од 2008 година, а во 2014 година – 481.615 гласа или 61 пратеник.
Во написот не е наведен ниту еден користен извор. Податоците за изборните резултати се јавно достапни, но непрофесионално е тие да не се наведат како што е тоа случај во овој текст.
НАЈГОЛЕМА СЛАБОСТ – НАСЛОВОТ
Како прикривање на информации може да се смета комплетното игнорирање на фактите за објавувањето на почетокот на истрагата за изборни измами во кои биле вмешани највисоки државни и партиски функционери на ВМРО-ДПМНЕ, од страна на Специјалното јавно обвинителство, како и настаните кои потоа следуваа – одлуката на Уставниот суд за проширувањето на ингеренциите на претседателот на државата да амнестира лица обвинети за изборен криминал и одлуката на претседателот да аболира поголема група политички личности, меѓу кои и тие обвинети токму за изборен криминал. Една солидно избалансирана и професионално одработена предизборна анализа овие факти би морала да ги спомене барем во една реченица.
Насловот е една од најголемите слабости на написот, но тој само произлегува од содржината дадена во текстот, кој, како што веќе објаснивме, игнорира дел од фактите поврзани со изборните резултати од претходните изборни циклуси.
Понекогаш, едноставно, голите факти не се доволни, особено ако се користат селективно, односно, кога се игнорираат тие кои можат да фрлат сосема поинакво светло врз она што се објавува. Таков е случајот со написот кој е предмет на оваа анализа и тој, поради ова, може да се смета за манипултивен.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
делумно
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
неофицијални
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
делумно прикажува вистина
извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
наклонетост
политичка пристрасност
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
целосна копија
наведен извор без линк
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
дезинформира
некреативен
несензационален
несоодветен
тенденциозен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
нема мултимедијални елементи
нема контекстуални линкови
стилски уреден
неповрзан со тагови