Атрибуцијата и директните докази – најдобар штит на новинарот
Објавено во Рецензии
on 27 - 04 - 2016 Автор: Agron VrangallaНапис: Згреши претседателот Иванов! Амнестира една друга Фатиме Фетаи!
Една Фатиме Фетаи е амнестирана, но не Фатиме Фетаи од Специјалното јавно обвинителство. Поради брзањето да заврши работа, Иванов ги помешал поединците, известува „Телеграфи Македонија“.
Порталот „Сакам да кажам“ информирал дека претседателот Ѓорге Иванов ја промашил целта на помилувањето и по грешка помилувал една Фатиме Фетаи од Гостивар.
Ова го потврдува и писмото од Фатиме Фетаи, специјалната јавна обвинителка, која му се обратила на претседателот Иванов, каде му кажува дека таа нема пријава, но ниту била некогаш кривично гонета од некој македонски суд.
Инаку, Фатиме Фетаи, онаа вистинската, живее во Боговиње, а не во Гостивар. /Телеграфи/
[Рецензија: Згреши претседателот Иванов! Амнестира една друга Фатиме Фетаи!]
Некои вести се малку поспецифични од другите. Кога станува збор за информации што првпат се објавуваат, новинарот треба да се осигури дека јавноста нема да ја разбере погрешно веста што се објавува.
Линк до оригиналниот напис: Згреши Претседателот Иванов! Амнестира една друга Фатиме Фетаи!
Датум и време на објавување: 18.04.2016
Датум на рецензирање: 19.04.2016
Рецензент: Агрон Врангала
Треба да се каже дека оваа вест е коректна и не дава ниедна дезинформација. Всушност, станува збор за една вест што ненадејно ги преплави сите интернет-медиуми. Малку чудна и неочекувана вест. Станува збор за една грешка на претседателот на државата. Доколку тој згрешил и ја помешал обвинителката Фетаи со некоја друга Фатиме, не само што е грешка, туку изгледа и многу смешно. Но, ова е друго прашање, што повеќе може да ги засега тие што се дел од претседателскиот кабинет, бидејќи, на крајот на краиштата, не е индивидуална грешка на претседателот, туку на претседателот како институција. За нас, како новинари, пак, прашањето е како да успееме да бидеме коректни во известувањето за вести од оваа природа.
Авторот на овој текст се базира на еден портал на македонски јазик („Сакам да кажам“), каде исто така објавената вест е нецелосна. Авторот бил внимателен и го цитирал порталот. Проблемот е што порталот на македонски јазик направил еден пропуст, во врска со објавувањето на писмото што обвинителката Фетаи му го доставила на претседателот Иванов, за да му даде до знаење дека помилувал друга Фатиме.
И, по нив, и порталот „Телеграфи“ (но и другите портали на албански јазик), продолжиле со истата практика. Има случаи кога некои документи се непристапни за новинарите или не е дозволено да се објават поради сигурносни причини. Во таквите случаи, сосема е нормално новинарите само да го парифразираат тој документ. Меѓутоа, во овој случај, писмото на Фетаи беше објавено од еден голем дел од медиумите.
За да се биде уште попрофесионален и сеопфатен, требало да се контактира и самата обвинителка и да се праша дали е вистинско ова писмо што кружи по медиумите. Оваа потврда од Фетаи ја направија само еден мал дел од медиумите. Другите го објавија писмото без двоумење. Добро што ова беше вистина, но доколку стануваше збор за некоја шпекулација, тогаш сите медиуми требаше да се им извинат и на Фетаи и на Иванов.
Правилото број 1 од Етичкиот кодекс на новинарите на Македонија вели:
Новинарот има право на слободен пристап до сите извори на информација што се од јавен интерес. Новинарот треба да објави точни, докажани информации и нема да прикрие суштински податоци и нема да фалсификува документи. Доколку информацијата не може да се потврди или станува збор за претпоставка, односно шпекулација, ова треба да се каже и објави. Точноста на информацијата треба да се докаже колку што е можно повеќе…
Оваа вест, главно, е коректна, не манипулира, не дезинформира, не додава или прикрива некој податок. Доколку се објавеше и материјалот, односно писмото доставено до претседателот Иванов од обвинителката Фетаи, веста ќе изгледаше поубедлива и покомплетна.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
не може да се утврди веродостојноста на наводите
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални
1 извор
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
несеопфатнo
нема прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
целосно прикажува вистина
нема извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
не аплиактивно
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
издвоено од фактите
ПЛАГИЈАТ
делумна копија
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
креативен
сензационален
соодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
не апликативно
нема контекстуални линкови
стилски уреден
неповрзан со тагови