Актуелно и аргументирано, рецепт за добро новинарство
Објавено во Рецензии
on 7 - 11 - 2016 Автор: Југослава Дуковска
[Рецензија: Како жолтата зграда прерасна во неокласичен дворец]
Пред нас е текст кој претставува пријатно изненадување кога се во прашање новинарските стандарди – тој, главно, има сè што е потребно да биде оценет како објективен, содржаен и веродостоен, а згора на тоа, обработува една мошне актуелна тема – богатството на партија на власт, олицетворено во речиси завршеното велелепно партиско седиште на ВМРО-ДПМНЕ. Овој објект стана симбол и е незаобиколен дел од имиџот на партијата како субјект на моќ во македонското општество, а јавноста има мали или никакви сознанија како се случи тој да стане реалност. Пред фактите и боговите молчат, а во овој напис од нив едноставно не може да се избега!
Линк до оригиналниот напис: Како жолтата зграда прерасна во неокласичен дворец
Датум и време на објавување: 1.11.2016
Датум на рецензирање: 4.11.2016
Рецензент: Југослава Дуковска
Оваа сторија е добар пример за тоа како треба да се истражува и да се реализира една тема која е од јавно значење, а тоа е имотот на политичките партии, особено на партиите од власта. Написот врие од податоци, кои не се само нафрлени, туку се поткрепени со докази што ја потврдуваат нивната веродостојност. На читателите им е презентирана хронологијата на настаните поврзани со трансформацијата на имотот на ВМРО-ДПМНЕ, поточно на нивното партиско седиште – од скромна трикатница со површина од 200 квадртни метри, до огромното раскошно неокласично здание на површина од 1.200 квадратни метри, факсимилот од договорот за купување на парцелата од Владата на РМ преку принцип на непосредна спогодба и по симболична цена, во исто време кога слични парцели со сличен ексклузивитет на локација се продавале по огромни суми, документираните внесени измени во деталниот урбанистички план за Мал ринг (во кој се наоѓа локацијата на партиското седиште на ВМРО-ДПМНЕ) од страна на поранешното раководство на Општина Центар и трката сето тоа да биде завршено пред опозицијата да ја преземе локалната самоуправа во таа општина, по победата на локалните избори во 2013 година.
ФАКТИ И ИЗВОРИ – НОВИНАРСКИТЕ СТАНДАРДИ ЗАДОВОЛЕНИ
Како дополнителен прилог во аргументацијата на наводите е даден илустративен исечок од прислушуваните разговори, во кој тогашниот министер за транспорт и врски, Миле Јанакиевски, и тогашниот премиер, Никола Груевски, договараат на кој начин ќе се врши одолжувањето на признавањето на изборните резултати додека не се завршат „работите“ на партијата.
Читателот е соочен со бројни извори, кои се релевантни (истражувањето на ПРИЗМА за проектот „Скопје 2014“, новинарски извештај за постигната цена на јавна лицитација на земјиште во Скопје), актуелни (снимки од прислушувани разговори на двајцата клучни партиски претставници – Јанакиески и Груевски), официјални (факсимил на оригинален договор, детал од скица на ДУП и сл.), па затоа нема сомневање дека се присутни основните премиси на професионално новинарство – факти и извори.
И ГЛАВНИТЕ АКТЕРИ ТРЕБА ДА БИДАТ ПРАШАНИ
Единствено што недостига се изјави од главните актери – лидерот на партијата и личностите одговорни за начинот на кој еден скромен објект на седиште на партијата, на нетранспарентен начин се трансформираше во вистинска палата, без јавноста да добие одговори како и од каде пари за тоа. Дури и одбивањето на овие личности да одговорат на овие прашања би биле информација сама за себе.
Без оглед што обработува тема со силен политички набој, овој текст не може да се смета за пристрасен, односно неизбалансиран. Тој е објавен во време кога се актуелизира прашањето како и на која основа владејачката партија ВМРО-ДПМНЕ стана најбогата политичка партија не само во Македонија, туку дури и на Балканот и една од побогатите во Европа. Поради тоа, фокусот на новинарот неминовно се задржал само на оваа партија, но тоа не укажува на политичка пристрасност.
Иако контроверзен, проектот „Скопје 2014“ е недоволно третиран во домашните медиуми на начин кој излегува од рамките на дневно-актуелното следење на темата, вообичаено за дневните весници и за телевизиите. Во овој случај, приодот е поинаков – се анализира поединечен сегмент од проектот, објект кој е партиско седиште и претставува симбол на политичка моќ, за да се изнесат на површина политичките злоупотреби кои создадоа услови за негова изградба. Прашањата се отворени, потребно е само да им се упатат на одговорните личности, за целосно да се одбрани интересот на јавноста.
Оваа рецензија е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Рецензијата e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на рецензијата е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).
ИНФОГРАФИК
ВИСТИНИТОСТ
има факти
точни наводи
веродостојни наводи
ИЗВОРИ НА ИНФОРМАЦИИ
има евидентирани извори
официјални, неофицијални
релевантни
повеќе извори
еднострани
СЕОПФАТНОСТ
сеопфатнo
нема прикриени информации
ПРИСТРАСНОСТ
целосно прикажува вистина
нема извртување на вистина (спин)
нема лажни информации
балансираност
КОМЕНТИРАЊЕ
нема коментаторски елементи
ПЛАГИЈАТ
оригинално дело
наведен автор
КВАЛИТЕТ НА НАСЛОВОТ
информира
креативен
несензационален
соодветен
јасен
ФОТОГРАФИЈА
има
соодветна
ни манипулира ни информира - ставена е само како илустрација
ненаведен автор(извор)
ГОВОР НА ОМРАЗА
нема навредлив говор
нема говор на омраза
не потикнува на насилство
не дискриминира
УРЕДЕН ЗА ВЕБ
читлив
солидни мултимедијални елементи
има контекстуални линкови
стилски уреден
поврзан со тагови